»

Thứ bảy, 27/04/2024, 15:35:42 PM (GMT+7)

Độc đáo cây di sản Việt Nam: Quảng Bình "đệ nhất thụ"

(09:17:57 AM 16/01/2024)
(Tin Môi Trường) - Cây gạo hoa cam nằm ở thôn 3 xã Thạch Hóa, H.Tuyên Hóa (Quảng Bình) gắn liền đời sống của người dân nơi đây đã hàng trăm năm. Trải qua thời kỳ bom đạn ác liệt nhưng cây gạo vẫn sừng sững giữa cánh đồng Thạch Hóa, và là cây di sản duy nhất ở Quảng Bình được công nhận đến thời điểm này.

Cách TP.Đồng Hới hơn 80 km về phía tây bắc và nằm trong khu bảo tồn cộng đồng voọc gáy trắng Tuyên Hóa, cây gạo hoa cam cổ thụ ước "tuổi thọ" lên đến hàng trăm năm được người dân xã Thạch Hóa xem là một biểu tượng của địa phương, mang sức sống mãnh liệt, bền bỉ.

 
Nhân chứng trăm năm
 
Có thể nói, cây gạo hoa cam là một nhân chứng lịch sử gắn với thời kỳ mở cõi lập làng của các bậc tiền hiền và đã chứng kiến nhiều trận bom đạn rải trên mạch đất Thạch Hóa. Tuy nhiên, cây gạo có tự bao giờ thì người dân không thật tỏ tường.
 
Cụ Mai Xuân Thưởng (92 tuổi, trú thôn 1, xã Thạch Hóa), một trong những người hiểu chuyện về cây gạo cổ thụ, lần giở sổ tay ghi chép và cho hay từ thời kháng chiến chống Pháp, dân làng đã xây dựng lò vôi lớn dưới chân cây gạo. Trước đây, dưới chân cây gạo có bãi đất sâu và dòng suối chảy về, thuận lợi cho việc xây dựng lò vôi. Lò vôi này là nguồn cung cấp nguyên vật liệu xây dựng đình chùa, miếu mạo trong làng. Sau này, khi đã có xi măng thay thế, lò vôi dần "lụi tàn", chỉ còn cây gạo phát triển tươi tốt và tồn tại đến bây giờ.
 
Độc[-]đáo[-]cây[-]di[-]sản[-]Việt[-]Nam:[-]Quảng[-]Bình[-]"đệ[-]nhất[-]thụ"
Cây gạo hoa cam cao lớn giữa cánh đồng xã Thạch Hóa - ảnh: ỮU TÚ
 
Chiêm ngưỡng cây di sản duy nhất hiện nay ở Quảng Bình
 
"Khi tôi sinh ra, cây gạo đã phát triển rất lớn với nhiều cành nhánh dài sà sát mặt đất và vươn rộng ra xung quanh. Người dân ở đây không ai dám chặt phá vì sợ cây gạo là nơi ở của thần linh", cụ Thưởng kể.
 
Độc[-]đáo[-]cây[-]di[-]sản[-]Việt[-]Nam:[-]Quảng[-]Bình[-]"đệ[-]nhất[-]thụ"
Cụ Thưởng là một trong những người lớn tuổi biết nhiều chuyện về cây gạo - ảnh: HỮU TÚ
 
Theo cụ Thưởng, dân làng yêu quý và tìm mọi cách bảo vệ những cây cổ thụ. Trong làng, ngày trước có hàng chục cây cổ thụ, nhưng chiến tranh và bão lũ liên miên khiến nhiều cây gãy đổ và giờ chỉ còn lại cây gạo. Gần nhà cụ Thưởng có một cây khoảng 100 năm tuổi nhưng không thể lớn bằng cây gạo này nên cụ ước tính cây gạo phải có "tuổi thọ" hàng trăm năm. Từ thời ông nội của cụ Thưởng đã thấy cây gạo sừng sững đó rồi...
 
Bên cạnh cây gạo là miếu thờ bà Sơn. Hằng năm, mỗi khi người dân vào cúng bái tại miếu thì thường ghé cây gạo để quan sát. Cụ Thưởng đặt giả thiết, nếu xác định được năm xây dựng miếu bà Sơn thì cũng có thể xác định được độ tuổi và biết được cây gạo có từ bao giờ…
 
Niềm kiêu hãnh của vùng đất
 
Trong quá khứ, cây gạo cổ thụ không có người bảo vệ, chăm sóc nên bị nhiều kẻ xấu đục đẽo lấy vỏ cây làm thuốc trị bệnh, khiến thân cây in hằn những vết sẹo. Trước nguy cơ xâm hại cây quý, năm 2015, ông Nguyễn Thanh Tú, nhân viên khu bảo tồn voọc gáy trắng Tuyên Hóa, đã phát quang và bảo vệ cây gạo như một báu vật của quê hương. "Sau nhiều năm quan sát, cây gạo là cây lớn nhất còn sót lại trong làng tôi nhưng không có ai bảo vệ. Vì muốn giữ gìn cây gạo như một biểu tượng của làng và cho thế hệ sau này, tôi đã tình nguyện bảo vệ và đề xuất với kiểm lâm để bảo tồn cây gạo", ông Tú nói.
 
Độc[-]đáo[-]cây[-]di[-]sản[-]Việt[-]Nam:[-]Quảng[-]Bình[-]"đệ[-]nhất[-]thụ"
Những vết cứa của kẻ xấu in hằn trên thân cây gạo - ảnh" HỮU TÚ
 
Cây gạo cao khoảng 25 - 30 m, tán vươn rộng khoảng 20 m. Hoa gạo thường nở vào tháng 3 đến tháng 4 hằng năm, cây ra hoa màu cam tươi rất đẹp. Thời điểm này, các đàn voọc gáy trắng và nhiều loài chim thường tìm đến cây gạo để kiếm ăn, tạo nên khung cảnh yên bình, đẹp mắt giữa cánh đồng xanh ngát.
 
Sau một thời gian bảo vệ, nhận thấy tầm quan trọng của cây gạo đối với quê hương, ông Tú đề xuất ý kiến đến kiểm lâm, chính quyền địa phương làm hồ sơ và gửi cho Hội Di sản văn hóa VN đề nghị công nhận Cây di sản. Khi nghe tin cây gạo hoa cam duy nhất ở xã Thạch Hóa được công nhận Cây di sản VN, ông Tú vô cùng xúc động vì quê hương có một di sản quý giá và những công sức của ông bỏ ra đã được đền đáp xứng đáng…
 
Hiện nay, địa phương đang triển khai mở đường vào khu vực cây gạo hoa cam để tổ chức đón nhận bằng di sản của Hội Di sản văn hóa VN trong năm 2024. Xung quanh cây gạo đã được phát quang, dọn dẹp thực bì để thuận tiện cho người dân và du khách đến tham quan.
 
"Cây gạo hoa cam hàng trăm năm tuổi được bà con bảo vệ và xem như "báu vật" của quê nhà. Đây cũng là niềm vui của bản thân tôi và cũng là niềm vui của bà con Thạch Hóa. Và cũng không chỉ là niềm tự hào của H.Tuyên Hóa mà còn là niềm hạnh phúc của bà con Quảng Bình khi có cây di sản đầu tiên", ông Tú bày tỏ.
 

Độc[-]đáo[-]cây[-]di[-]sản[-]Việt[-]Nam:[-]Quảng[-]Bình[-]"đệ[-]nhất[-]thụ"

 
Cây gạo là cây cổ thụ có kích thước lớn nhất còn sót lại ở vùng quê Thạch Hóa - ảnh: HỮU TÚ
(HỮU TÚ - báo TNO)
TÁI CHẾ ĐƠN GIẢN THẾ

Gửi ý kiến bạn đọc về: Độc đáo cây di sản Việt Nam: Quảng Bình "đệ nhất thụ"

* *
*
*
Chọn file
(File: .Zip - 2M)
(Tin Môi Trường hoan nghênh các ý kiến đóng góp của bạn đọc cho bài viết. Các thảo luận sẽ được xem xét trước khi đăng tải. Tin Môi Trường giữ quyền từ chối những lời lẽ xúc phạm cá nhân, tổ chức; lời lẽ trái thuần phong mỹ tục, vi phạm pháp luật. Bạn đọc thảo luận bằng tiếng Việt có dấu. Ý kiến không nhất thiết thể hiện quan điểm của Tin Môi Trường. Cám ơn sự đóng góp và hợp tác của các bạn)
CPECO
Không xả rác
VACNECPECO
 Phát hành bộ tem ‘Tết Giáp Thìn’ đón năm Rồng

Phát hành bộ tem ‘Tết Giáp Thìn’ đón năm Rồng

(Tin Môi Trường) - Chào đón Năm mới 2024 và Tết Nguyên đán Giáp Thìn, Bộ Thông tin và Truyền thông đã phát hành bộ tem “Tết Giáp Thìn”.

Tin Môi Trường
 Cuộc thi Hoa hậu Doanh nhân thế giới người Việt lần VII - 2024 sẽ được tổ chức tại Thái Lan

Cuộc thi Hoa hậu Doanh nhân thế giới người Việt lần VII - 2024 sẽ được tổ chức tại Thái Lan

(Tin Môi Trường) - Chiều ngày 19/04/2024, tại Trung tâm hội nghị Capella (TP.HCM) đã diễn ra buổi Họp báo Giao lưu & Giới thiệu dự án Hoa hậu doanh nhân thế giới người Việt lần 7 - 2024 - Miss Vietnam World Business 2024. Đây là sân chơi thể hiện tài năng, bản lĩnh của các nữ doanh nhân thành đạt gốc Việt trên toàn thế giới. Cuộc thi do Hoang Duy International & Vista Media phối hợp tổ chức.

VACNE 30 năm
 Đà Lạt muốn nâng Dinh Tỉnh trưởng lên 28m, xây tổ hợp khách sạn, thương mại… bên dưới

Đà Lạt muốn nâng Dinh Tỉnh trưởng lên 28m, xây tổ hợp khách sạn, thương mại… bên dưới

(Tin Môi Trường) - Phương án kiến trúc khu vực đồi Dinh Tỉnh trưởng của Đà Lạt được lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng lựa chọn là phương án Hotel du Printemps của KTS. Thierry Van de Winagaert. Theo đó, Dinh Tỉnh trưởng sẽ được nâng cao 28m so với vị trí ban đầu. Phần dưới và xung quanh sẽ là tổ hợp khách sạn, thương mại, trung tâm hội nghị quốc tế 1.500 chỗ...

Hội BVTN&MT Việt Nam
KHÔNG XẢ RÁC BỪA BÃI